Elgoibarko Udala herriko gazteen emantzipazio-eskariaren eta -beharren diagnostikoa egiten ari da. Udal Gobernuarentzat bereziki garrantzitsua den gai estrategikoa. Lanketa irailaren hasieran hasi zen, eta orain bere bigarren fasean sartzen da bete-betean: informazioa biltzea, ondoren sistematizatzeko eta aztertzeko Elgoibarko 18 eta 34 urte bitarteko biztanleen emantzipazio-premiei eta -eskariei dagokienez, barnean hartuta 24 eta 34 urte bitarteko biztanleen azterketa xehatua.

Horretarako, bi inkesta eginen dira: inkesta Elgoibarren oraindik emantzipatu ez diren gazteei eta inkesta Elgoibarren azken bi urteetan emantzipatu diren gazteei, egoera horren iraunkortasun-maila aztertzeko eta datozen urteetan emantzipatuta jarraitzeko aukera aztertzeko.

Beste urrats bat emantzipazio-politiketan

Elgoibarko Udala jakitun da etxebizitza eskuratzeari lotutako arazoaz, batez ere gazteek, eta, aldi berean, etxebizitza hutsen eta alokairuko etxebizitzen eskaintzaren arazoaz. Hala, 2017an, udalerriko etxebizitza hutsen diagnostiko xehatuaren idazketa gauzatu zen, etxebizitza huts horiek alokairuaren merkatuan eskainitako etxebizitza bihurtzea helburu zuten politikak aurrera eraman ahal izateko. Aurten, 2021eko azken hiruhilekoan, eguneratuko da ere etxe hutsen azterketa.

Era berean, Elgoibarko Udala gazteen emantzipazioa bultzatzeko politikak ezartzen ari da 2017az geroztik, Gaztelagun laguntza-programaren diru-laguntza osagarrien lerro bat sortuz, 18 eta 34 urte bitarteko gazteentzat, baldin eta haien diru-sarrerak programa horretan jasotako gehieneko diru-sarrerak baino handiagoak badira eta 30.000 eurotik beherakoak badira. Laguntza horien bidez, bost urte hauetan, 89 pertsona izan dira hilean 250 eurorainoko laguntzen onuradunak, udalerri barruan etxebizitza bat alokatu ahal izateko, gehienez 3 urterako.

Udalean dagoeneko ezarrita dauden lan-ildoekin jarraituz, proiektuaren helburu nagusia eta funtsezkoa da Elgoibarko gazteek emantzipazio-premiei dagokienez bizi duten egoera jasoko duen diagnostiko bat egitea, etxebizitza arrazoizko prezioan eskuratzea erraztuko duten estrategiak eta ekintzak identifikatzen saiatzeko.

Diagnostikoaren helburuak

Helburuak 4 ardatz nagusitan zentratzen dira: gazteen emantzipazioa zailtzen duten funtsezko faktoreak eta aldagaiak identifikatzea, haien egoera hobetzeko etxebizitza-politikako neurri eta ekintza egokienak aztertze aldera; emantzipazio-premia eta -eskaera horiek aztertzea, gazteen profil eta talde desberdinak aztertzeko aukera emanez, arreta berezia jarriz 24 eta 34 urte bitartekoen kolektiboan; gazteen egoera bereizia eta haien behar espezifikoak aztertzea, genero-tipologiaren eta etxebizitzen ezaugarri diren ikuspegietatik; eta etxebizitza parkearen azterketa.

500 inkesta telefono bidez udalerriko gazteei

Eustatek argitaratutako datuen arabera, 2020an 11.540 pertsona zeuden Elgoibarren erroldatuta, eta horietatik 1.699 18 eta 34 urte bitartekoak dira, udalerriko biztanleriaren % 14,7.

Esku-hartzea 3 bideren bidez egingo da:

1. Abiapuntuko diagnostikoa, estatistika- eta administrazio-iturrien azterketatik abiatuta (errolda, Eustat, Eusko Jaurlaritzaren estatistika-azterlanak)

2. Inkestak emantzipatu gabeko gazteei (2 esku-hartze desberdin):

• 1 inkesta. Emantzipatu gabeko gazteen 300 etxebizitzako lagina da, eta 350 gazte ingururi egingo zaie inkesta; izan ere, kasu batzuetan, etxebizitza horietan hainbat anai-arreba biziko dira. Halaber, laginaren % 80 24 eta 34 urte bitarteko gazteek osatzen dute.
• 2. inkesta: azken bi urteetan jada emantzipatutako gazteak dituzten 100 etxebizitzako lagina. 150 gazte ingururi egingo zaie inkesta (gazteen % 90, gutxi gorabehera, 24 eta 34 urte bitartekoei).

Bi laginetan, gazte horiek sexuaren arabera banatuko dira, adin-tarte bakoitzeko emakumeen eta gizonen pisuaren arabera, inkestarekin sortutako informazioa sexuaren arabera adierazgarria izan dadin, 24 eta 34 urte bitarteko adin-tarterako.

3. Txostena baliozkotzeko eta ixteko azken lantaldea Elgoibarko Udaleko arduradunekin.

Etorkizuneko lan-ildoak

Diagnostiko horren ondotik, emaitzak aztertu ondoren, eta Udalak eta Eusko Jaurlaritzak emandako diru-laguntzen ildoekin batera, bi erakundeen arteko lankidetzarako aukera sortuko da. Emaitzen arabera, etorkizuneko gazteen emantzipazio-planaren barruan, gazteen emantzipazioaren helburu partekatua lortzeko erabakigarriak izan daitezkeen jarduerak aztertuko dira; esate baterako, trantsizio-neurri gisa, aldi baterako erregimenetan gazteentzako etxebizitzak sortzea, gaur egun bi erakundeentzat finkatuta dauden diru-laguntzak optimizatu ahal izateko.